Simon Peter Ferdinand Maria (‘Ferdinand’) Stein

Ferdinand Stein sr. werd  op 11 september 1892 geboren in Bonn als het op één na jongste kind in een gezin van vijf kinderen. Vader Ferdinand sr. was professor Oude Talen aan de Universiteit van Bonn.

Toen Ferdinand na het afsluiten van zijn gymnasiumopleiding in Bonn, vertelde dat hij graag verder wilde studeren, zei zijn vader dat dát er helaas niet in zat. Hij had de opleidingen van de drie oudere broers van Ferdinand betaald en nu was het geld op. ‘Geen probleem’, moet de jonge Ferdinand hebben gedacht. Hij beschikte over een avontuurlijke geest en besloot Duitsland te verlaten. Kort voor de eerste wereldoorlog stapte hij aan boord van een oceaanstomer en zei zijn vaderland vaarwel. Zijn toekomst lag aan de andere kant van de wereld, in Nederlands-Indië.

Ferdinand was een ervaren en gepassioneerd ruiter en het duurde niet lang eer hij een baan vond als trainingsjockey bij een vermogende Nederlander. Daarnaast begeleidde hij als berggids toeristen bij uitstapjes in de koele bergen.

Op 21 september 1917 trouwde Ferdinand in Weltevreden met Rosita C. Warry, een Joodse operettezangeres en danseres uit Hamburg. Het huwelijk hield geen stand en werd na drie jaar ontbonden.

In de jaren daarna werkte hij onder meer als amateur-archeoloog en verrichtte  hij  opgravingen. Zijn zoon Ferdinand jr. laat een foto zien waarop Ferdinand voor zijn huis staat, temidden van zijn opgravingen: een aantal hoofden van kapotte beelden uit de hindoeïstische tijd. Ferdinand jr: ‘Die hoofden had hij voor zijn huis neergezet. Op een gegeven moment stonden er priesters voor zijn deur en die vroegen hoe hij daar aan kwam. Hij vertelde toen dat hij ze had opgegraven. Zij vroegen ze of ze die mochten hebben want dat bleken hoofden te zijn van belangrijke goden. In ruil ontving hij twee bijzondere ringen met beschermende krachten. Hij heeft ze altijd gedragen.’

Ferdinand kreeg begin jaren 1920 werk als administrateur op een kapokonderneming in de buurt van Malang. Op 4 maart 1926 deed het Bataviaasch Nieuwsblad melding van de huwelijkssluiting in Bandung van de heer S.P.F.M. Stein en mevrouw F.J. (Franciska) Linden, dochter van een revalidatiearts uit Malang. Er braken gelukkige tijden aan, in 1934 bekroond met de geboorte van hun enige zoon Ferdinand. Ferdinand jr. was dol op zijn extraverte vader: ‘Het was een hartstikke leuke man, die ook allerlei spannende dingen met mij deed. Niet dat ik dat altijd leuk vond, maar dan zette hij mij voor op zijn paard en dan moest ik meerijden. Maar omdat het mijn vader was, vond ik het wel geweldig.’

Ferdinand deed zijn werk goed, hij ontving tantièmes en na 6 jaar mocht hij op verlof naar Europa. In 1933 maakte hij samen met Franciska een reis door Europa. Daar bezocht hij zijn moeder, die inmiddels weduwe was. Voor de in Nederlands-Indië geboren Franciska was het de eerste keer dat ze Europa bezocht. Ferdinand had absoluut geen last van heimwee naar Duitsland; hij wilde weer terug naar Nederlands-Indië. Hij had de ambitie om zo snel mogelijk na zijn pensioen een antiekzaak te beginnen in Malang. Op de onderneming had hij daarvoor als een speciale kamer ingericht, boordevol met antiek, bestemd voor zijn antiekhandel. Zodra hij 50 werd kon hij met pensioen en zou hij zijn droom gaan verwezenlijken.

Op aandringen van een Zwitserse vriend had hij inmiddels de Nederlandse nationaliteit aangevraagd. Zijn aanvraag was nog steeds in behandeling toen hij op 10 mei 1940 werd opgepakt. Een onzekere periode brak aan, maar Franciska zorgde ervoor dat hij zijn medicijnen in het kamp kreeg. Zijn zoon herinnert zich dat hij jaren later de kaarten zag die zijn vader uit het kamp had geschreven. Vol zwarte strepen van de censuur.

Een half jaar voor zijn vijftigste verjaardag en kort voor de vurig gewenste pensionering, is Ferdinand Stein sr. verdronken tijdens de ondergang van de Van Imhoff. 

De ringen die hij van de hindoepriesters had gekregen, had hij op 10 mei 1940 nog aan Franciska kunnen geven. Hij zei: ‘Bewaar dit voor de jongen’. Ferdinand jr. draagt ze nog elke dag.